Tussen januari en maart 2023 hingen medewerkers van Natuurpunt in en rond Kalmthout tien nestkasten voor boommarters op. “Na minder dan vier maanden was de eerste nestkast al bewoond door een boommarter”, vertelt Kris Boers van Natuurpunt. “Na amper negen maanden is meer dan de helft van de nestkasten minstens eenmaal bezocht. Een enorm succes!” Nu is het spannend afwachten of er ook jongen geboren zullen worden in de kasten. Daarvoor is het wachten tot maart 2024 (of de jaren nadien).
De boommarter is een prachtig dier, dat dankzij haar verborgen levenswijze en zeldzaamheid tot de verbeelding spreekt. “De laatste vijftien jaar is de soort aan een heuse opmars bezig in Vlaanderen”, weet Kris Boers. “Het grootste deel van de Vlaamse populatie leeft in de provincie Antwerpen. Vooral in de regio Kalmthout-Kapellen-Brasschaat lijkt de populatie groot en robuust te worden. Ook in de bossen rond de Antitankgracht in Schilde en Ranst wordt de soort heel regelmatig waargenomen.”
Helaas sneuvelen nog veel boommarters in het verkeer, vooral in het noorden van de provincie. Daarom startte Natuurpunt, met de financiële steun van de provincie Antwerpen, een onderzoek naar het gedrag van de boommarters. Begin 2024 zullen een aantal boommarters met een GPS-zender worden uitgerust om te kijken of ze drukke wegen oversteken en hoe ze dat doen.
Nestkasten als rustplaats voor boommarter
Een ander deel van het onderzoek spitst zich toe op de nest- en rustplaatsen. Daarover is nog maar weinig gekend. Daarvoor werden in de periode januari – maart 2023 tien nestkasten opgehangen om na te gaan of die door de boommarters gebruikt zouden worden. De nestkasten werden gemaakt door de leerlingen houtbewerking van Gitok in Kalmthout. Het materiaal ervoor werd betaald door de gemeente Kalmthout.
“Onze vreugde was erg groot toen bij een eerder toevallig bezoek in mei bleek dat de eerste nestkast al tekenen van bewoning toonde”, gaat Boers verder. “Hoewel uit onderzoek in Groot-Brittannië blijkt dat boommarters de nestkasten gebruiken als rustplaats én om hun jongen groot te brengen, had niemand durven dromen dat de kasten zo snel in gebruik zouden genomen worden. Kort nadien werden aan alle nestkasten camera’s geplaatst. Nu, amper negen maanden nadat de eerste kasten werden opgehangen, zijn al bij meer dan de helft van de kasten dieren waargenomen.”
Zeg geen steenmarter tegen een boommarter
De boommarter heeft, met een kop-romplengte van ongeveer 40-50 cm en een staartlengte van circa 25 cm, ongeveer het formaat van een slanke huiskat. De vacht is overwegend warmbruin tot licht rossig, de ondervacht grijsbruin. Poten en snuit zijn donkerbruin, de opvallende keelvlek wit tot fel oranje. Boommarters zijn bijzonder lenige dieren en uitstekende klimmers. Zij kunnen zich, mede dankzij hun lange pluimvormige staart, met het grootste gemak en met hoge snelheid in boomkruinen verplaatsen. Dankzij een speciaal heupgewricht zijn ze perfect in staat op boomstammen naar beneden te lopen. Dat in tegenstelling tot de beter gekende steenmarter.
Boommarters hebben een veelzijdig menu, waarin knaagdieren (muizen, woelmuizen, eekhoorns), konijnen, behoorlijk wat vogels (inclusief hun eieren) en bessen als vaste ingrediënten terug te vinden zijn.
Bekijk de beelden van de boommarters op de website van Natuurpunt.
Foto: Christoffel Bonte
Foto: Kris Boers
