Biodiversiteit en bijvriendelijke beplanting in Kalmthout

Wat is biodiversiteit?

Biodiversiteit betekent: de rijkdom aan leven op aarde. Het gaat om alle planten, dieren, schimmels en micro-organismen samen én de relaties daartussen. Hoe meer soorten er zijn, hoe sterker en veerkrachtiger de natuur is.

Biodiversiteit zorgt ook voor ons welzijn. Dat noemen we ecosysteemdiensten. Voorbeelden zijn:

zuivering van lucht en water
opslag van CO₂ in bomen en bodems
bestuiving van gewassen door bijen en andere insecten

Wanneer de biodiversiteit afneemt, verliezen we die ecosysteemdiensten en raakt de natuur uit balans.

Biodiversiteit onder druk

Wereldwijd en ook in België gaat de biodiversiteit achteruit. De oorzaken zijn onder meer:

verlies van leefgebied door bebouwing en industriële landbouw
vervuiling van lucht, bodem en water
klimaatverandering
gebruik van bestrijdingsmiddelen

In Vlaanderen staat ongeveer 40% van de planten en dieren op de Rode Lijst: soorten die bedreigd zijn of zelfs al verdwenen zijn. Ook in Kalmthout merken we dit: minder vlinders, minder hommels, minder weidevogels.

Waarom bijen zo belangrijk zijn

Meer dan de helft van de bijensoorten in Vlaanderen staat onder druk. Zonder bijen zouden veel planten zich niet kunnen voortplanten. Ook onze landbouwgewassen, fruit, groenten, noten… zijn afhankelijk van bestuiving.

Minder bijen = minder biodiversiteit én minder voedselzekerheid.

In Kalmthout is dit extra zichtbaar:

In de Kalmthoutse Heide leven zeldzame wilde bijen, maar ze hebben steeds minder bloemen in het omliggende landschap.
In woonwijken verdwijnen tuinen en bermen vaak onder tegels en kunstgras, waardoor er weinig voedsel en nestgelegenheid overblijft.

Tuinen maken het verschil

70% van de Vlaamse gezinnen heeft een tuin. Samen vormen al die tuinen een enorm oppervlak. In Kalmthout alleen al is dat honderden voetbalvelden groot.

Elke tuin kan bijdragen aan biodiversiteit:

Meer groen, minder grijs: vervang tegels door bloemen of struiken.
Kies inheemse planten. Dat zijn soorten die hier van nature voorkomen en passen bij ons klimaat. Voorbeelden zijn wilde marjolein, knoopkruid, slangenkruid, klavers, wilgen…
Zorg voor een bijenboog: planten die na elkaar bloeien van vroeg in het voorjaar (wilg, krokus) tot laat in de herfst (aster, klimop). Zo is er altijd voedsel.
Kies gifvrij en biologisch: planten uit de winkel kunnen resten van pesticiden bevatten, ook al staat er een bijtje op het label.
Enkelvoudige bloemen: bijen kunnen nectar en stuifmeel alleen bereiken bij bloemen die niet ‘dubbelgevuld’ zijn.

Wat kan jij nog doen?

Plant een hoekje wilde bloemen, zaai kruidenrijk gazon en beheer een stukje extensief.
Gebruik geen pesticiden in de tuin.
Help mee aan lokale initiatieven, bv. bloembollenacties of bijenhotels van de gemeente of natuurverenigingen.

Samen sterk

Als elke tuin in Kalmthout een stukje groen toevoegt, maken we een netwerk van leefgebieden voor bijen, vlinders en vogels. Dat versterkt ook de verbinding met de Kalmthoutse Heide en andere natuurgebieden in de omgeving.

En: iedereen kan bijdragen, ook al heb je een kleine tuin of een balkon.